Працоўная іміграцыя: новыя патрабаванні да наймальнікаў

21 мая 2025 года быў падпісаны Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь № 202 «Аб павышэнні ролі наймальнікаў у галіне знешняй працоўнай міграцыі» (далей — Указ). Асноўныя палажэнні набываюць моц з 23 жніўня 2025 г.
Указ не распаўсюджваецца на праваадносіны, звязаныя з прыцягненнем замежных грамадзян дзяржаў – удзельніц ЕАЭС (Арменія, Казахстан, Кыргызстан, Расійская Федэрацыя).
Важна: устаноўлены дадатковыя абавязкі для наймальнікаў, якія прыцягваюць працоўных мігрантаў для ажыццяўлення працоўнай дзейнасці ў Рэспубліцы Беларусь.
Наймальнікі абавязаны:
1. Заключыць працоўны дагавор з працоўным імігрантам, які атрымаў спецыяльны дазвол на права ажыццяўлення працоўнай дзейнасці ў Рэспубліцы Беларусь, на працягу 30 каляндарных дзён з даты атрымання такога дазволу (тэрмін скарочаны з 6 месяцаў да 30 дзён).
Звяртаем увагу: абавязкі наймальніка і працоўных імігрантаў, прадугледжаныя Указам, з’яўляюцца абавязковымі ўмовамі і падлягаюць уключэнню ў працоўны дагавор з працоўным імігрантам.
Да заключэння працоўнага дагавору па асобных катэгорыях прафесій наймальніку неабходна будзе арганізаваць ацэнку ведаў працоўнымі імігрантамі адной з дзяржаўных моў Рэспублікі Беларусь (рускай або беларускай). Да ўступлення ў сілу палажэнняў Указа пералік рабочых прафесій (пасад служачых), для якіх веданне рускай або беларускай мовы з’яўляецца абавязковым, будзе вызначаны Саветам Міністраў Рэспублікі Беларусь.
2. Прыняць лакальны прававы акт, у якім вызначыць адказную асобу за ажыццяўленне кантролю за працоўнай дзейнасцю працоўных імігрантаў і ўмовамі іх знаходжання (пражывання) (толькі загад кіраўніка арганізацыі аб прызначэнні адказнай асобы не з’яўляецца дастатковым, патрабуецца наяўнасць спецыяльнага лакальнага прававога акта).
3. Забяспечваць не радзей за адзін раз у год у перыяд дзеяння працоўнага дагавору з працоўным імігрантам наведванне яго па месцы часовага знаходжання (пражывання) з мэтай кантролю фактычнага пражывання і адпаведнасці жыллёвых умоў абавязковым патрабаванням, што прад’яўляюцца да жылых памяшканняў, а таксама правілаў карыстання імі.
4. Ажыццяўляць кантроль за тэрмінамі дзеяння візы Рэспублікі Беларусь, а таксама дакумента, які сведчыць асобу, вадзіцельскага пасведчання і іншых дакументаў, неабходных для знаходжання і працоўнай дзейнасці працоўных імігрантаў.
5. Азнаёміць і правяраць веды працоўных мігрантаў з іх службовай інструкцыяй, правіламі ўнутранага працоўнага распарадку, інструкцыямі па ахове працы і іншымі дакументамі (напрыклад, палітыкай у дачыненні да апрацоўкі персанальных дадзеных у межах працоўных адносін), якія рэгламентуюць іх правы і абавязкі.
Мэтазгодна мець пісьмова аформленыя дакументы, якія пацвярджаюць азнаямленне і правядзенне праверак ведаў.
Адказнасць наймальніка:
Невыкананне юрыдычнай асобай - наймальнікам патрабаванняў, прадугледжаных Указам, лічыцца ажыццяўленнем дзейнасці з выкарыстаннем працы замежнага грамадзяніна з парушэннем устаноўленага заканадаўствам парадку і цягне адміністрацыйную адказнасць у адпаведнасці з арт. 24.35 КаАП у выглядзе штрафу ў памеры да 50 базавых велічынь (пры першым прыцягненні да адказнасці) і да 100 базавых велічынь (пры паўторным парушэнні).